دیجیتال مارکتینگ چیست؟ (تاریخچه دیجیتال مارکتینگ)
عبارت دیجیتال مارکتینگ این روز ها کمی مجهول مانده است و از آن دسته عبارات است که به سادگی در جملات استفاده می شود، اما تعریف آن کمی دشوار است.
از نظر بعضی از افراد به هر شکلی از بازاریابی که از ابزار الکترونیکی استفاده کند، دیجیتال مارکتینگ می گویند. از نظر عده ای دیگر به بازاریابی که بر پایه اینترنت باشد دیجیتال مارکتینگ می گویند.
این مقاله جواب این سوال را خواهد داد که دیجیتال مارکتینگ چیست و به تاریخچه ی دیجیتال مارکتینگ و انواع ابزار های اصلی آن می پردازد.
درباره ی تعریف دیجیتال مارکتینگ نظر های مختلفی وجود دارد، ولی تعریف وبسایت Wikipedia شاید بهترین تعریف باشد:
" دیجیتال مارکتینگ شاخه ای از بازاریابی محصولات و خدمات با استفاده از تکنولوژی های دیجیتال بر پایه ی اینترنت و با استفاده از دستگاه های موبایل، وبسایت ها، شبکه های اجتماعی، تبلیغات بنری و ... می باشد."
ابتدا تاریخچه ی دیجیتال مارکتینگ را بررسی می کنیم و با جزئیات بیشتری توضیح می دهیم چه چیز هایی در بازاریابی دیجیتال وجود دارد.
تاریخچه ی دیجیتال مارکتینگ
دیجیتال مارکتینگ چه زمانی آغاز شد؟
بعضی بر این باورند که اولین بازاریاب دیجیتال Guglielmo Marconi می باشد، به این دلیل که او رادیو را اختراع کرد. اما برخی دیگر آغاز دیجیتال مارکتینگ را سال 1971، زمانی که Ray Tomlinson اولین ایمیل را برای خودش ( چون کسی دیگر در سیستم ایمیل وجود نداشت) ارسال کرد در نظر می گیرند. اگر چه هر دو اتفاق لحظات بسیار مهمی در پیشرفت و انقلاب تکنولوژی می باشد اما کمی سخت است که آن ها را آغاز دیجیتال مارکتینگ به شکلی که ما امروزه آن را می شناسیم در نظر بگیریم.
بهترین زمانی که برای شروع دیجیتال مارکتینگ می توانیم در نظر بگیریم سال 1990 می باشد، زمانی که موتور جستجو متولد شد. این موتور جستجو Archie نامگذاری شد و تنها فهرستی از سایت های FTP بود.
در سال 1993، اولین بنر کلیکی روی وب قرار گرفت و نقطه ی عطف دیگری در دیجیتال مارکتینگ به وجود آمد. بعد از آن شرکتی به نام Hotwired تعدادی بنر کلیکی برای تبلیغات روی وبسایت خریداری کرد و اینگونه تبلیغات آنلاین نیز از راه رسید.
در سال 1994 موتور جستجویی به نام Yahoo متولد شد، که این شروع زمانی بود که مردم برای پیدا کردن اطلاعات شروع به جستجو در وبسایت ها کردند. چند سال بعد موتور های جستجوی دیگری نیز به وجود آمدند، همینطور ابزار هایی مانند HotBot، Alexa و LookSmart.
در همان دوران بود که متخصصان بازاریابی در وب شروع کردند به صحبت درباره ی موضوعی به نام " بهینه سازی موتور جستجو". بهینه سازی موتور جستجو راهی است برای اینکه مطمئن شوید که زمانی که کاربران موضوع مورد نظر شما را جستجو می کنند وبسایت شما در بالای لیست جستجو ظاهر شود.
در سال 1998، کمپانی دیگری که اسم آن را حتما شنیده اید متولد شد، گوگل. رفته رفته این موتور جستجو تبدیل به محبوب ترین موتور جستجو در جهان شد.
تکنولوژی کوکی نیز در سال 1990 به وجود آمد. یک کوکی دیجیتال یک مقدار اطلاعاتی می باشد که وبسایت ها در مرورگر کاربر به جا می گذارد که به مرورگر اجازه می دهد که اطلاعات وبسایتی که وارد آن شده است را به یاد داشته باشد. کوکی ها نقش مهمی را در تحول دیجیتال مارکتینگ ایفا می کنند که در ابتدا به منظور هدفی که امروزه از آن استفاده می شوند، استفاده نمی شد.
"در سال 2000 از هم پاشیدن حباب دات کام اتفاق افتاد و بسیاری از استارت آپ های اینترنتی شکست خوردند. بسیاری از کمپانی هایی که در این اتفاق بودند کیس استادی این موضوع شدند که چگونه یک کسب و کار را شروع نکنیم."
حباب دات کام یک حباب اقتصادی در خلال سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ میلادی بود (که در ۱۰ مارس ۲۰۰۰ با رسیدن شاخص نزدک به ۵۱۳۲٫۵۲ به اوج رسید) که طی آن بازارهای بورس سهام کشورهای صنعتی دنیا شاهد رشد سریع ارزش مالی شان بودند که از رشد بخش اینترنت و شاخه‌های مرتبط با آن ناشی می‌شد.
اما اینترنت از بین نرفت و برعکس بازار های آنلاین فرصت های بسایر خوبی را به صاحبان کسب و کار های هوشمندانه برای سرمایه گذاری در تحقیقات بازار پیش رو ارائه دادند.
اتفاق مهم دیگری که در سال 2000 اتفاق افتاد رونمایی گوگل از Adwords بود، که به کسب و کار ها و بازاریابان فرصت تبلیغ محصول و خدمات خود را با کمک یکی از محبوب ترین وب سایت های اینترنی در جهان را داد.
خیلی زود، وب 2 نیز رونمایی شد و نقطه ی مهم دیگری در تاریخ دیجیتال مارکتینگ به وجود آورد. وبسایت هایی که با وب 2 طراحی شد به ما محتواهای داینامیک، محتواهای تولید شده توسط کاربر و چیزی که ما امروزه به عنوان شبکه ی اجتماعی می شناسیم را به ما معرفی کرد. شاید بهترین مثال از موارد اولیه وب 2 وبسایت MySpace باشد، اگرچه این سایت خیلی زود توجه ها را از دست داد ولی به عنوان یک پیشرو در تاریخ شبکه های اجتماعی در نظر گرفته می شود.
نقطه ی عطف دیگری که در سال 2000 اتفاق افتاد، معرفی وردپرس برای اولین بار بود. وردپرس توانست بازاریابی محتوا را برای برای تعداد بیشمار کارآفرینان این حوزه آسان کند. در آن زمان کمتر کسی فکر می کرد که از وردپرس برای این هدف استفاده کند.
" در سال 2004 برای تبلیغات و بازاریابی اینترنتی تقریبا 3 میلیارد دلار در دنیا هزینه شد"
خبر خیلی خوبی که صاحبان وبسایت با آن مواجه شدند رونمایی از Google AdSense بود، سرویسی که به منتشر کنندگان فرصت کسب درآمد ار وبسایتشان را داد. همچنین در سال 2004 گوگل برای استفاده عموم مردم دنیا قرار گرفت و Facebook نیز به وجود آمد. در آن زمان Facebook فقط برای استفاده دانش آموزان کالج بود.
" در سال 2005 نقطه ی عطف مهم دیگری در دیجیتال مارکتینگ ایجاد شد: Youtube معرفی شد. خیلی زود Youtube فرصت های خیلی خوبی را به دیجیتال مارکتر ها برای معرفی برندشان ارائه داد."
عبارت Analytics در سال 2005 زمانی که گوگل، Google Analytics را معرفی کرد خیلی بیشتر بر سرزبان ها افتاد. این ابزار رایگان تا به امروز اطلاعات ارزشمندی را درباره ی میزان ترافیک وبسایتشان، رفتار بازدیدکنندگان و ... در اختیار صاحبان وبسایت قرار داده است.
"در سال 2006 میزان فروش آمازون به 10 میلیارد دلار رسید. همچنین Twitter متولد شد، که خیلی زود به یک شبکه اجتماعی مهم تبدیل شد."
سال بعد Tumbler شروع به کار کرد. هر کسی می توانست دیگر یک بلاگر باشد.
اتفاق خیلی مهم در سال 2007 رونمایی از Iphone بود. با اینکه تعداد بی شماری شوخی در آن زمان در مورد اینکه چگونه Iphone می تواند هر کاری انجام بدهد جز تماس گرفتن شکل گرفت، تکنولوژی به هدف خودش رسید.
چند سال بعد Fred Wilson اصطلاح جدید " تبلیغات بومی (Native Advertising)" را در یک کنفرانس مطرح کرد. او این عبارت را برای توضیح یک استراتژی تبلیغاتی به کار برد، که هر کسب و کاری می تواند با تولید محتوای دیجیتال مشتریان جدید جذب کند.
در اکتبر 2010 Instagram رسما روی سیستم عامل IOS شروع به کار کرد و روی App Store قرار گرفت. در همان سال نیز Whatsapp و Google Buzz نیز شروع به کار کردند، که یک سال بعد Google Buzz رسما منحل شد.
"در سال 2011 شبکه ی اجتماعی Google+ شروع به کار کرد. اگرچه هیچوقت نتوانست مانند Facebook و Twitter همه گیر شود، اما نقش مهمی را در تاریخ دیجیتال مارکتینگ ایفا می کند."
سال 2012 را سال شبکه های اجتماعی میدانند. شرکت ها بودجه ی شبکه های اجتماعی خود را تا 64% افزایش دادند و همینطور Knowledge Graph گوگل نیز رونمایی شد. در آن زمان Myspace و Facebook محبوب ترین سایت های شبکه اجتماعی در میان مردم بودند. کمپانی ها متوجه شدند که این سایت ها می توانند کمک زیادی در گسترش کسب و کارشان در اینترنت کنند، و به شدت تلاش کردند که محصولات و خدمات و برند خود را در شبکه های اجتماعی مختلف معرفی کنند. همچنین در این سال نسخه Android اینستاگرام به بازار آمد که در کمتر از یک روز یک میلیون بار از Play Store گوگل دانلود شد.
اتفاق مهمی که در سال 2013 افتاد خرید Tumbler توسط Yahoo بود.
در سال 2014 تعداد کاربرانی که از موبایل های Smartphone استفاده می کردند از کاربرانی که از کامپیوتر استفاده می کردند پیشی گرفت. اپلیکیشنFacebook Messenger و LinkdIn نیز در این سال شروع به کار کردند. طی این سال فیسبوک اپلیکیشن Whatsapp را خرید.
در سال 2015 Snapchat از ابزار Discover خود رونمایی کرد. در این سال تکنولوژی هایی مانند Analytics، Waerable Tech و بازاریابی محتوا نیز همچنین توسعه یافتند.
شبکه های اجتماعی محبوب در سال 2017 Facebook، Youtube، Instagram، Twitter و Reddit بودند و بر اساس گزارش 30 ژانویه 2017 فیسبوک حدود 2 میلیارد کاربر داشت.
پس می توان نتیجه گرفت که دیجیتال مارکتینگ به سرعت در حال پیشرفت است و هر روزه تعداد زیادی فرصت برای تبلیغ و توسعه کسب و کار برای کاربران و شرکت ها را به وجود می آورد. اگر به دنبال حضور محکم در این دوران دیجیتال هستید، شما نیاز دارید که بتوانید از همه ی فرصت ها استفاده کنید.
گردآورنده: علی کریمی